Frenuloplastyka jest zabiegiem chirurgicznym dotyczącym wędzideł warg lub języka.

Wędzidła są to fałdy błony śluzowej łączące ze sobą dwa elementy anatomiczne takie jak:

  • wewnętrzna powierzchnia warg z kośćmi szczęk (wędzidła warg)
  • dolną powierzchnię języka z dnem jamy ustnej (wędzidło języka).

Za pomocą wędzideł regulowana jest ruchomość warg i języka. Istnieje duża różnorodność dotycząca kształtu, grubości oraz miejsca przyczepu tych struktur. Często obserwuje się nieprawidłowości dotyczące wielkości wędzideł lub miejsca ich przyczepu. Charakterystyczny obraz wrodzonego przerostu wędzidła wargi to jego znaczne zgrubienie oraz trójkątny, wachlarzowaty kształt.

przerost wędzidła, podcięcie wędzidła wargi górnej, korekta wędzidła, frenuloplastyka, ortodoncja, diastema
przerost wędzidła, podcięcie wędzidła wargi górnej, korekta wędzidła, frenuloplastyka, ortodoncja, diastema
przerost wędzidła, podcięcie wędzidła wargi górnej, korekta wędzidła, frenuloplastyka, ortodoncja, diastema
Przerost wędzidła wargi górnej

Nieprawidłowe miejsce przyczepu wędzidła obserwuje się, gdy przyrasta ono zbyt blisko szyjek zębowych lub nawet przekracza granicę grzbietu dziąsła i przyczepia się na podniebieniu czy po stronie językowej. W przypadku wędzidła języka, o jego skróceniu można mówić, gdy stwierdza się zbyt małą ruchomość języka (np. dziecko przy szeroko otwartych ustach nie jest w stanie dotknąć czubkiem języka podniebienia lub ma problemy z wymawianiem niektórych głosek).

Wszystkie wyżej wymienione nieprawidłowości wędzideł mogą być przyczyną poważnych zaburzeń ortodontycznych, logopedycznych, periodontologicznych, jak również estetycznych. Przerost lub zbyt niski przyczep wędzidła wargi górnej stanowi przeszkodę w równoległym położeniu siekaczy przyśrodkowych górnych („jedynek”), powodując ich rozejście i utrzymującą się między nimi szparę (diastema).

diastema prawdziwa, vera, frenulaplastyka, podcięcie wędzidła, leczenie ortodontyczne
Zgryz pacjenta przed i po leczeniu ortodontycznym oraz podcięciu wędzidła wargi górnej

Obfitość fałdów błony śluzowej stwarza zagrożenie zalegania resztek pokarmowych, co doprowadza do częstych stanów zapalnych dziąseł, przerostów dziąseł a także próchnicy stycznych ścian centralnych zębów siecznych („jedynek”). W wyniku stałego pociągania wargi górnej do przodu i do góry może dochodzić do zmian zanikowych kości w okolicy siekaczy przyśrodkowych, czego objawem są recesje dziąsłowe (odsłonięcie szyjek).

Niski przyczep przerośniętego wędzidła wargi górnej może powodować nieprawidłową wymowę niektórych głosek. Dodatkowo przerośnięte wędzidło wargi górnej z towarzyszącą mu najczęściej diastemą jest odbierane przez pacjentów jako duży defekt estetyczny. Podobne nieprawidłowości dotyczą przerostu oraz nieprawidłowego przyczepu wędzidła wargi dolnej.

Nieprawidłowa budowa wędzidła języka ze względu na jego umiejscowienie może powodować szereg innych problemów. Najpoważniejszym jest nieumiejętność wymawiania wszystkich głosek i wada wymowy. Ponieważ język odgrywa bardzo ważną rolę w kształtowaniu wszystkich elementów jamy ustnej i zgryzu, jego ograniczona ruchomość upośledza proces rozwoju całego narządu żucia.

W przypadku stwierdzenia którejś z powyższych nieprawidłowości należy podjąć interwencję chirurgiczną polegającą na zabiegu frenuloplastyki. Zabieg jest przeprowadzany w znieczuleniu miejscowym przy użyciu skalpela, nożyczek, lasera bądź kautera.

W klinice OrthoSmile zabieg plastyki wędzideł wykonywany jest przy użyciu kautera

Istnieje różnica między zabiegiem przeprowadzonym za pomocą skalpela (powstaje wtedy krwawiąca rana), a kauteryzacją, w trakcie której dochodzi do automatycznego zamknięcia naczyń krwionośnych. Ten ostatni sposób eliminuje konieczność pozabiegowego zabezpieczenia rany szwami chirurgicznymi. Gojenie następuje natychmiastowo. Frenuloplastyka jest zabiegiem bezbolesnym, trwającym ok. 45 sekund.

Plastykę wędzideł wykonuje się u pacjentów od około 6 roku życia.

Przy wskazaniach do plastyki wędzideł warg często istnieje konieczność wykonania zabiegu pogłębienia przedsionka jamy ustnej.

Przedsionek jamy ustnej jest to przestrzeń, która od przodu ograniczona jest wargami, od tyłu natomiast wyrostkami zębodołowymi wraz z zębami. Często zdarza się, szczególnie w przypadku dolnego łuku zębowego, że przerostowi wędzidła wargi towarzyszy zaburzenie wysokości przedsionka jamy ustnej. W takich przypadkach zabiegowi plastyki wędzidła towarzyszy pogłębienie dna przedsionka jamy ustnej.

W klinice OrthoSmile zabieg ten wykonywany jest również sposobem kauteryzacji, w znieczuleniu miejscowym.

płytki przedsionek wargi dolnej, frenuloplastyka, pogłębienie przedsionka, ortodoncja
Przerost wędzidła wargi dolnej oraz zbyt płytki przedsionek jamy ustnej

Gingiwoplastyka

Gingiwoplastyka jest zabiegiem dotyczącym dziąseł i brodawek dziąsłowych, mającym korygować kształt oraz zakres dziąsła w okolicy szyjki zęba.

Wielkość i kształt brodawek dziąsłowych i dziąseł odgrywa znaczącą rolę w kształtowaniu efektu estetycznego przedniego odcinka zębowego.

Zaburzenie budowy czy wielkości brodawek dziąsłowych oraz girland dziąsłowych jest spowodowane najczęściej ich przerostem. Obserwuje się też nierównomierną wysokość dziąsła w obrębie różnych zębów. Są to nieprawidłowości szczególnie często towarzyszące wadom zgryzu. Często zaburzenie wysokości dziąseł jest możliwe do wykrycia dopiero po wstępnej korekcie zgryzu oraz uszeregowaniu zębów aparatem stałym.

Kiedy wykonuje się zabieg gingiwoplastyki?

W klinice OrthoSmile gingiwoplastyka jest standardowym zabiegiem wykonywanym zarówno u dzieci jak i dorosłych pacjentów. Wskazania do korygowania kształtu bądź wysokości dziąseł mogą być różnorodne. Do najczęstszych należą:

  • asymetria wysokości girland dziąsłowych,
  • utrudnione wyrzynanie zębów,
  • patologiczny przerost dziąseł.